Obchody wyborów 4 czerwca w Nakomiadach

Uczniowie obejrzeli prezentację ukazującą długą i często bolesną drogę Polski do wolności. Jej początek sięga decyzji podjętych na konferencji Wielkiej Trójki w Jałcie, gdzie przesądzono o losie Polski na kolejne pół wieku. Nad Europą zawisła żelazna kurtyna. Powstała po wojnie Polska Rzeczpospolita Ludowa, formalnie niepodległa, w rzeczywistości była państwem fasadowym. System komunistyczny gwarantował pełnię władzy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Władza ta nie opierała się jednak na realnym poparciu społecznym, ale na strachu. Komuniści kontrolowali społeczeństwo. Cenzura ograniczała wolność słowa, prowadziła inwigilację, kontrolowała rozmowy telefoniczne, zakładała podsłuchy. Służba bezpieczeństwa podejrzanych obywateli nękała ciągłymi aresztowaniami, torturami oraz całodobowym nadzorem. Wzmogły się ataki na kościół i duchowieństwo. PRL zamiast służyć obywatelom, był formą ich zewnętrznego zniewolenia. Cała historia PRL, to pasmo konfliktów, wybuchających średnio co 10 lat na linii społeczeństwo – władza.

Kolejny bunt społeczeństwa miał miejsce w sierpniu 1980 r. Tym razem jego centrum była Stocznia Gdańska, która koordynowała strajki w całej Polsce. Na ich czele stanął Lech Wałęsa. Zasięg protestów był tak wielki, że komuniści nie byli w stanie ich spacyfikować za pomocą ,,pałki i gazu”. Zgodzili się na rejestrację Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. Powstanie Solidarności był początkiem końca PRL-u. System, który formalnie występował w imieniu robotników, został przez tych robotników zanegowany.

Dużą rolę w transformacji ustrojowej w Polsce a także w innych europejskich państwach bloku wschodniego odegrały nauki głoszone przez papieża Jana Pawła II.

W ostatniej dekadzie Polski Ludowej miejsce Edwarda Gierka zajął generał Wojciech Jaruzelski. W nocy 13 grudnia 1981 r., wprowadził w Polsce stan wojenny. Władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. WRON aresztowała i więziła liderów Solidarności, zwalniała z pracy działaczy związkowych i zmuszała do emigracji z kraju, wprowadziła godzinę milicyjną oraz spacyfikowała społeczeństwo. W czasie trwania stanu wojennego z rąk milicji i SB zginęło kilkadziesiąt osób. Szokiem dla społeczeństwa było zamordowanie przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa kapelana warszawskiej Solidarności księdza Jerzego Popiełuszki w październiku 1984 r.

Narastający kryzys gospodarczy w kraju, liczne protesty i strajki robotników w 1988 r. zmusiły władze PRL do porozumienia z opozycją. Pierwsze spotkanie strony rządowej z przedstawicielem opozycji miało miejsce 31 sierpnia 1988 roku, a wzięli w nim udział generał Czesław Kiszczak wraz z Lechem Wałęsą, a także sekretarzem Komitetu Centralnego Stanisławem Cioskiem i biskupem Jerzym Dąbrowskim. Kolejnym etapem prowadzącym do obrad były tzw. rozmowy w Magdalence na temat legalizacji Solidarności i Okrągłego Stołu.

Obrady rozpoczęły się 6 lutego 1989 r. i trwały do kwietnia. Wzięli w nich udział przedstawiciele władz PRL, demokratycznej opozycji oraz strony kościelnej. W trakcie rozmów strony porozumiały się w sprawie przeprowadzenia częściowo wolnych wyborów do Sejmu. Odbyły się one 4 czerwca 1989 r. i zakończyły się zdecydowanym zwycięstwem opozycji solidarnościowej zorganizowanej wokół Komitetu Obywatelskiego. W  wyniku wyborów czerwcowych Polska stała się pierwszym państwem tzw. bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji demokratycznej uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy. Wybory te są uznawane za moment przełomowy dla procesu przemian politycznych w Polsce, zapoczątkowały zdecydowane przyspieszenie transformacji ustrojowej.

Po prezentacji odbyły się gry i zabawy terenowe zorganizowane przez Mateusza Szostkowskiego. Na zakończenie uczestnicy mieli okazję zjeść dania obiadowe takie, które serwowano podczas obrad Okrągłego Stołu tj.: zupę pomidorową z ryżem, eskalop wieprzowy i pączek. Pomysłodawczynią i realizatorką przedsięwzięcia była Grażyna Łempicka.

Grażyna Łempicka
Andrzej Sydor

Czytaj e-wydanie ">kliknij.