5 kościołów na weekend

2016-08-13 12:00:00(ost. akt: 2016-08-14 17:58:09)

Autor zdjęcia: Mieczysław Skalski

Kościół w Świętej Lipce i XIV-wieczna bazylika św Jerzego to dwie najbardziej znane świątynie w powiecie kętrzyńskim. My proponujemy obejrzenie 5 mniej znanych, ale równie pięknych kościołów, leżących na terenie gminy Barciany.
1. Winda: kościół "carski"
W miejscowości Winda nie ma ani jednej windy. Nazwa wsi nie pochodzi wcale od dźwigu osobowego, lecz od nazwiska jej założyciela, komtura Fryderyka von Wendena. Wenden stało się Windą dopiero po II Wojnie Światowej.

Wieś została założona w roku 1389. Stojący we wsi gotycki kościół pochodzi z pierwszej połowy XV w, wieża (w górnej części drewniana) z 1834 r. Wystrój wnętrza z XVIII w. w tym rokokowy ołtarz. W kościele znajdują się przepiękne żyrandole. Najmniejszy z nich ma być podarunkiem carycy Katarzyny II, która w ten sposób miała podziękować za dobre przyjęcie wojsk rosyjskich podczas wojny siedmioletniej przez wiernych parafii. Duży, mosiężny żyrandol wiszący naprzeciwko ołtarza ma być też podarunkiem władców Rosji.


2. Barciany: kościół ze starym dzwonem

Barciany (niem. Barten, lit. Bartėniai) założyli pruscy Bartowie. W 1240 roku zajęli je Krzyżacy, którzy postawili w Barcianach istniejący do dzisiaj zamek.

Barciański kościół pochodzi z końca XIV wieku. W środku ołtarz z 1643 roku i barokowe organy z 1750 roku. Najstarszy w kościele jest dzwon (1425). Zachowały się ustawione w prezbiterium ławki z XV wieku.

3. Drogosze: kościół w cieniu pałacu

Pierwsza wzmianka o Drogoszach pochodzi z 1361 roku. Drogosze słyną przede wszystkim z XVIII-wiecznego pałacu, który ma 12 kominów, 52 pokoje i 365 okien.

Kościół w Drogoszach zbudowano w końcu XIV wieku. W 1593 roku świątynia została poddana gruntownemu remontowi. Ołtarz z 1835 roku. Obok kościoła stoi barokowa plebania z XVIII wieku.

4. Mołtajny: kościół bez torów

Kiedyś przez wieś biegły tory wąskotorówki z Rastemborka (Kętrzyna) do Gierdaw (Żeleznodorożnyj). Po wojnie zabrali je ze sobą je Rosjanie.

We wsi zachował się gotycki kościół z końca XIV wieku. W środku ołtarz z 1782 roku oraz mosiężny żyrandol wykonany z 1700 roku.
W posadzce kościoła renesansowa płyta nagrobna z 1561 roku.

5. Asuny: Cerkiew w XV-wiecznym gotyckim kościółku.

Ukraińscy grekokatolicy w Asunach i okolicznych wsiach pojawili się w 1947 roku. Przesiedlono ich tutaj w ramach przymusowej Akcji "Wisła", której celem była ich asymilacja. Osiedlano ich w dużej części w pasie przygranicznym. Wiele wsi zasiedlono Ukraińcami nawet w 100%. Tak było między innymi w Asunach (niem. Assaunen, lit. - Asūnai), gdzie Ukraińcy stanowili absolutną większość mieszkańców. W całym powiecie kętrzyńskim osiedlono wtedy ponad 5 tysięcy Ukraińców.

Po 1947 roku władza zlikwidowała Cerkiew greckokatolicką. Władza nie godziła się nawet na odprawianie greckokatolickich mszy. Sytuacja zmieniła się na lepsze dopiero w 1956 roku. W 1958 w kościele w Asunach odprawiono pierwszą greckokatolicka mszę. I tak jest już do dzisiaj.

W latach osiemdziesiątych do cerkwi wstawiono ikonostas i wykonano malowidła ścienne.

Przy kościele stoi kamienny obelisk przeniesiony ze zniszczonego cmentarza w nieistniejących już Kurkławkach (niem. Korcklack). Upamiętnia śmierć 17-letniego syna właścicieli majątku Kurkławki, który zginął w 1861 roku, kiedy na Morzu Północnym zatonęła szkolna korweta Amazone.


Trasa w obie strony z Kętrzyna to około 90 kilometrów.

2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5